Bijna sint-juttemis

Vandaag is het 29 februari: schrikkeldag of in het Engels "leap day". Volgens pessimisten een dag waarop we gratis werken, volgens optimisten een dag waarop we gratis verzekerd zijn.
Mensen zijn gek op bijzondere dagen, er is altijd wel iets te vieren. Koninginnedag, Valentijnsdag, Halloween, er wordt goud verdiend door de commercie.

En eindelijk is het dan de zeldzaamste dag die we kennen. Vol spanning keek ik uit naar de verrassende advertenties die ik vandaag zou zien. Om 7 uur zat ik al in de Volkskrant te bladeren, om niets te vinden. Zelfs geen aanbiedingen voor jarigen. De site http://www.29februari.nl/ zou zeker vol staan met nieuwtjes. Maar niets, nada, noppes.
Heb ik dan helemaal niets gevonden? Jawel hoor, in de Vriendin van deze week stond een artikel over personen die op 29 februari geboren zijn. Ik heb een exemplaar gekocht, omdat  vriendin Wendy een van die personen was. Er is dus geld te verdienen met 29 februari.

Nog twee dagen en dan is het 31 februari, ook wel sint-juttemis genoemd.

Al die merken

Aldi: een supermarktketen die nog niet in deze blog te sprake is gekomen. De naam Aldi staat voor Albrecht Discount. Een discounter is een winkel die producten tegen zeer lage prijzen verkoopt, niet op dure locaties zit, weinig aan promotie doet en een beperkt assortiment voert. Omdat de prijs heel belangrijk is, vind je bij Aldi geen A-merken. Vind, of eigenlijk vond.

Vandaag werd bekend dat Aldi in Nederland het eerste A-merk in het assortiment zal opnemen. De gelukkige fabrikant is Ferrero, bekend van onder meer Nutella, Kinder en TicTac.
Is dit een teken van zwakte voor Aldi of voor Ferrero? Of gewoon een surprise?

Volgens experts een signaal dat discounters de formule aanpassen. Er komt meer aandacht voor luxe en gemak, maar de lage prijzen blijven.
Het was tot nu toe heel lastig om de prijzen van Aldi te vergelijken met die van andere supermarkten, omdat de merken niet hetzelfde waren. Binnenkort is prijsvergelijking op zeer beperkte schaal mogelijk. De strijd om de markt gaat onverminderd voort.

Abold

BOL, oorspronkelijk de afkorting van Bertelsmann OnLine. Vandaag werd bekend dat er weer een nieuwe eigenaar komt. Na investeringsmaatschappij Cyrte is nu Ahold de trotse bezitter van de webwinkel. Voor een schamele 350 miljoen euro slechts.

Ahold bestaat uit gespecialiseerde winkels, met een breed en enigszins diep assortiment, met een gemiddelde prijs, met een hoge distributiegraad, met een verzorgde inrichting. Ketens als Etos, Gall & Gall en Albert Heijn zijn eigendom van Ahold.
Kennis van distributie is wezenlijk bij deze winkels. Comsumenten willen de juiste producten in de winkel, tegen redelijke prijzen. Daarvoor is logistiek belangrijk.
Veel ervaring in e-commerce heeft Ahold nog niet. Internetwinkel "albert" bestaat al jaren, maar Nederlanders zijn nog niet overtuigd van de voordelen van deze bezorgservice. In de winkel kun je zien wat je koopt en de houdbaarheidsdatum zien.

Ik ben benieuwd of Ahold met bol.com krijgt wat het zoekt: groei!

Tilburg verkopen

Marketing wordt niet alleen toegepast op producten, ook gemeenten proberen waarde te creëren voor zichzelf en voor de "klanten". Deze klanten kunnen bewoners zijn, maar ook studenten, bedrijven, vakantiegangers en mensen die een dag naar de stad willen komen om te winkelen of om een evenement mee te maken.
Tilburg spint garen bij de jaarlijkse kermis, maar ook bij het bestaan van voetbalvereniging Willem II, Universiteit Tilburg en natuurlijk Fontys Hogescholen.

Op de website van Tilburg staat een uitgebreid relaas over citymarketing.
http://www.binnenstadmanagementtilburg.nl/projecten/citymarketing.htm

Ook andere steden doen hun best om positief over te komen. Het is leuk om de slogans te lezen die gemeenten en provincies verzinnen.
De sterkste twee vind ik "Oss trekt" en "Er gaat niets boven Groningen".

Andere slogans: "Enschede kleurt de stad", "Oosterhout, daar kun je niet aan voorbij", "Zaanstad, top van de Randstad".

Gewogen distrubutie

Het nadeel van numerieke distributie wordt opgeheven door de gewogen distributie te berekenen. Het is een stuk moeilijker om de benodigde informatie boven water te krijgen, maar dan heb je ook wat.
Bij gewogen distributie kijk je naar de omzet van een product in de winkels waar jouw merk te koop is en deelt die door de omzet van een product in alle relevante winkels.

Voorbeeld:
Omzet van limonade in de winkels waar XOT te koop is:     € 18.000.000
Omzet van limonade in de winkels die limonade verkopen: € 30.000.000

De gewogen distributie van XOT is dan 18/30 = 0,6 (ofwel 60%).

Als de numerieke distributie hoger is dan de gewogen, dan is het merk relatief meer vertegenwoordigd in de winkels met een lage omzet voor dat product.

http://www.biz-development.com/Marketing/5.15.marketing-mix-product-distribution.htm

Numerieke distributie

Fabrikanten willen graag weten in hoeveel procent van de relevante winkels hun product te koop is. Als het product in veel van die winkels te koop is, is de numerieke distributie hoog.
Rekenvoorbeeld.
Een fabrikant verkoopt het limonademerk Xot.
Aantal winkels dat limonade verkoopt is 50.000.
Het aantal winkels dat XOT verkoopt, is 20.000.
De numerieke distributie van XOT is 20.000 / 50.000 = 0,4 (ofwel 40%).
Nadeel is dat alle winkels even zwaar wegen: een winkel die weinig limonade verkoopt, is net zo belangrijk als een winkel die veel limonade verkoopt.

De plank raak slaan

Kapla speelgoed zijn houten plankjes. Net zoals bij Lego is er geen bevestigingsmateriaal nodig. En net als Lego is Kapla een succes.
Het product is de droom van iedere fabrikant: er is maar een afmeting en maar een soort hout. Er zijn alleen negen kleuren. Geen omsteltijden van machines, geen winkeldochters.

De heer Tom van der Brugge, de bedenker van Kapla,heeft een andere kijk op marketing dan vele anderen. Tenminste dat beweert hij zelf. KRO's Brandpunt wijdde een item aan de heer Van der Brugge, die zichzelf nog steeds een hippie vindt.
http://brandpunt.kro.nl/seizoenen/seizoen_2012/afleveringen/19-02-2012/fragmenten/kapla_magische_plankjes

Tom van der Brugge doet niet aan reclame en dat valt op in een wereld waar de reclame-uitingen je om de oren vliegen. Maar is deze aanpak wel zo revolutionair als hij beweert? Reclame is een vorm van marketingcommunicatie, bedoeld om de aandacht te vestigen op het product bij potentiële kopers. Maar aandacht trekken kan op veel manieren. De heer Van der Brugge heeft ervoor gekozen om met zijn product de boer op te gaan: naar scholen. Dat sloeg aan. Na jaren was Kapla een product waar om werd gevraagd door consumenten. Letterlijk een schoolvoorbeeld van pull strategie.
Grote warenhuizen als Lafayette waren in eerste instantie niet geïnteresseerd in Kapla. Logisch, want de ruimte in de winkels is beperkt en het product was in de ogen van de inkopers niet meer van deze tijd. Soms zitten professionals  wel eens naast. Nu maakt Kapla wel deel uit van het assortiment van Lafayette.

Van C naar B

Bedrijven die onderling handelen vatten we samen onder de naam "business to business", afgekort tot b2b. Bedrijven die leveren aan consumenten vallen onder "business to consumer" (b2c) en consumenten die met elkaar handelen worden geschaard onder "consumer to consumer (c2c). Van dat laatste is Marktplaats een bekend voorbeeld.
Sterk in de belangstelling staat tegenwoordig het fenomeen dat consumenten aan bedrijven leveren. Sommige huishoudens wekken zelf energie op en verkopen de overtollige aan electriciteitsmaatschappijen. Het wordt c2b genoemd.

Velen denken dat c2b iets nieuws is. Ik kan me nog herinneren dat een moeder van een vriendin truien breide en die verkocht aan een detaillist....

Muppets leven door

Ook the Muppets hebben een levenscyclus en ook deze is opgerekt door eigenaar Disney. Na jaren van succes raakten de poppen in de vergetelheid. Maar net als de Smurfen zijn ook deze karakters niet weg te branden.
Vandaag zag ik de film in de bioscoop. De zaal was goed gevuld met kinderen, maar ook met veel ouders. Animal en the Swedish chief vielen het best in de smaak bij het publiek, getuige de reacties bij hun grappen.
Er is vast nog veel geld te verdienen met de poppen met de release van oude shows op dvd en blu ray. Groot voordeel voor Disney: de karakters worden niet ouder en vragen geen honorarium of winstdeling. Goed nieuws voor de aandeelhouders.

Vloek van de winnaar

Een veiling heeft iets mystieks: bieden op een uniek item, in de hoop dat item in de wacht te slepen. Maar de veiling is vooral interessant voor de verkoper. Door mensen tegen elkaar op te laten bieden, wordt een hoge opbrengstprijs verkregen.
Moet je als winnaar van een veiling blij zijn? Ja en nee. Ja, omdat je in het bezit bent gekomen van het gewenste item; nee, omdat je de hoofdprijs hebt betaald. Op het moment van de aankoop is het item dus al minder waard, namelijk de prijs die de op een na hoogste bieder wil geven.
Op het gebied van online-veilingen is eBay de markteider. De onderneming staat al jaren in de top 100 van brand values volgens Interbrand. Het is niet gemakkelijk om eBay van de troon te stoten. Aanbieders willen hun item het liefst aanbieden op de site met het hoogst aantal potentiële kopers. Een analyse volgens het vijfkrachtenmodel van Porter toont dan ook snel aan dat eBay weinig last van concurrentie heeft.

eBay probeert de marktpositie nog verder te verstevigen door het de kopers en verkopers zo gemakkelijk mogelijk te maken om te handelen. Daarom heeft eBay in 2002 PayPal gekocht, waarmee online betalen mogelijk werd. eBay betaalde voor PayPal het lieve sommetje van anderhalf miljard dollar.

Ster af

Opnieuw is Loeki zijn baan kwijt. Jarenlang verraste Loeki de kijkers van Ster-reclame met korte, grappige intermezzo's tussen twee commercials.
In 2005 was het over daarmee, vanwege de hoge kosten. Loeki werd door De Efteling ingelijfd en aan het werk gezet in Carnaval Festival. Maar ook dat is voorbij: Loeki wordt vervangen door Joki, de nar met de rode neus. Joki was de voorganger van Loeki en wordt nu in ere hersteld. Kan Ster dat ook niet doen bij Loeki?

Tot de laatste druppel

Elk product kent een levenscyclus. Aan het einde daarvan halen fabrikanten trucs uit de doos om het product nog wat te rekken. Het product wordt gepimpt, de verpakking wordt aantrekkelijker gemaakt, de prijs zakt.
De cd is een product dat aan het einde van de levenscyclus is gekomen.

Al maanden twijfel ik om de verzameldoos met alle studio-albums van Pink Floyd te kopen. Tot nu toe vond ik de prijs te hoog (€ 170) voor de cd's die ik al in de kast heb staan. En voor de lp's had ik ook al de platenmaatschappij gespekt. Maar nu komt bol.com met een aanbieding: nog "slechts" € 120 voor de 16 geremasterde cd's en een boek (uiteraard niet los verkrijgbaar). De marketingtruc zou best weer kunnen werken.

Ben ik dan tevreden? Nou. Little Feat en Poco proberen mij ook te verleiden....

Marktaandeel

Groot en klein zijn relatieve begrippen. Wanneer kan een organisatie zeggen of een product groot of klein is op de markt? Daarvoor wordt het begrip marktaandeel gebruikt. Het geeft aan welk percentage van de totale afzet (omzet) van een product is behaald door een fabrikant of merk.
Fontys Hogescholen, mijn werkgever, had 40.131 studenten in 2010. Dat betekende een marktaandeel van 9,5%. Daarmee kun je uitrekenen dat het aantal hbo-studenten in Nederland in 2010 ongeveer 422.500 was.

Het marktaandeel van Fontys schommelt al sinds 2008 op dat niveau. Zou het kunnen stijgen? Jazeker, als relatief meer studenten kiezen voor Fontys. Daarvoor is goed onderwijs nodig, maar ook een goede marketingcommunicatie.

Service op hoog niveau

Morgen vliegt mijn vrouw naar Houston, met een Boeing 747-400 van KLM.

Luchtvaartmaatschappijen proberen ook om klantwaarde te creëren. Klanten kunnen zelf de gewenste stoel reserveren (voordeel voor de onderneming is dat reizigers sneller boeken en betalen) en kiezen uit meerdere maaltijden. Voor bijzondere wensen moet extra worden betaald. Dat begrijpt iedere klant.
Het idee over klantwaarde moet terug te vinden zijn in de missie en visie van de multinational.
Een blik op de website bevestigt het vermoeden.

Missie
Samen met Air France geeft KLM invulling aan haar leidende rol in de Europese luchtvaart. Betrouwbaar en met Nederlands pragmatisme zorgen 32.000 KLM’ers voor vernieuwende producten voor klanten en voor een veilige, efficiënte en servicegerichte operatie met actieve aandacht voor duurzaamheid. KLM streeft naar winstgevende groei die niet alleen bijdraagt aan de bedrijfsdoelstellingen, maar ook aan de economische, maatschappelijke en sociale ontwikkeling.
KLM werkt aan het creëren van groeimogelijkheden op Schiphol, het verkrijgen van toegang tot alle markten die de kwaliteit van haar netwerk verhogen en gelijke verhoudingen voor alle spelers in de branche. Ook streeft zij naar een goede balans tussen de belangen van het bedrijf en die van de lokale omgeving.

Visie

KLM wil in de luchtvaart voorop lopen door slimmer te zijn dan anderen. Door de fusie met Air France vervult KLM een leidende rol in de wereldluchtvaart. KLM wil voor de klant de eerste keus zijn, voor medewerkers een aantrekkelijke werkgever en voor aandeelhouders een onderneming die winstgevend groeit. Door slimme partnerships en een voortrekkersrol in nieuwe bestemmingen biedt KLM wereldwijde bereikbaarheid via een uitgebreid netwerk. Door in te spelen op marktkansen en technologische ontwikkelingen biedt KLM de klant een eigentijds product.

http://www.klm.com/corporate/nl/about-klm/profile/index.html

Het klinkt goed, maar ik vind het vooral belangrijk dat KLM mijn vrouw weer veilig thuis brengt!

De vijf krachten

Michael Porter is een van de grootste business-goeroes in de wereld. Hij heeft prachtige boeken geschreven over concurrentie, zowel bekeken vanuit het perspectief van bedrijven als van landen.

Porter stelt dat een onderneming rekening moet houden met vijf krachten, die op de onderneming in werken.
De "five forces" zijn:

1. substituten
2. toeleveranciers (inclusief werknemers)
3. bestaande concurrenten
4. toetreding door nieuwe concurrenten
5. afnemers

http://www.themarketers.in/porter%E2%80%99s-five-forces-%E2%80%93-the-missing-link/

De mate waarin de krachten op de onderneming van toepassing zijn, is onderwerp van onderzoek. In een markt waar veel investeringen nodig zijn om te kunnen opereren zal de dreiging van nieuwe toetreders niet zo groot zijn. Wie heeft het geld en het lef om vele miljoenen uit te geven?
Voor marketeers is het vooral belangrijk om ervoor te zorgen dat een onderneming producten levert die in de ogen van de consumenten uniek zijn. Zo zal de consument geen substituten zien en trouw blijven aan de onderneming. De eerste kracht is dan slechts een klein briesje.

Kijken, kijken, niet kopen

Een winkel waar je niets kunt kopen: ook die bestaan.
Apple opent binnenkort een Apple store in Amsterdam. Erg geschikt voor Nederlanders, want wij horen op vakantie in het buitenland vaak dat we niets kopen.

Peugeot heeft een grote showroom in Breukelen: Peugeot Experience. Je kunt daar op je gemak rondkijken naar alle modellen van Peugeot en een proefrit maken in de Peugeot van je keuze. Voor de aankoop word je naar de dealer verwezen.
Peugeot ziet deze showroom ook als een eeuwige billboard langs de snelweg. Zo vangt het bedrijf twee vliegen in een klap. Het is gewoon de P van marketingcommunicatie.

Alfabet

Die marketingboekschrijvers toch... Ze proberen het lastige vak makkelijker te doen lijken door ezelsbruggetjes te introduceren.
Iedereen associeert marketing met de 4P's: plaats, product, promotie, prijs (op alfabet geordend). De inhoud van de begrippen is bij studenten een groter probleem. Plaats wordt al snel vestigingsplaats, promotie een reclamecampagne. Waarom dan toch vasthouden aan de 4P's? Zouden distributie, marketingcommunicatie, product en prijs niet veel beter de lading dekken? Wat lastiger te onthouden misschien, maar als dat al niet lukt...

Naast de 4P's (soms 5, 6, 7 of nog meer P's) zijn er ook de 4C's en de 3R's.
Er zijn nog 23 letters over in ons alfabet: wie bedenkt er de 12M's of de 9B's? Wat mij betreft gelden de 3 O's: onzinnig, onduidelijk, onbelangrijk. Dat levert meteen een probleem op bij vertalen in het Engels, maar daar introduceren we dan de 3U's.

http://suresh11085.blogspot.com/2010/10/4p-marketing.html

http://www.jthawes.com/fourCs.html

"War horse" wordt "star"

De portfoliomatrix gemaakt  door de Boston Consulting Group komt ook in een "expanded" vorm voor, in combinatie met de productlevenscyclus.
In de veelgebruikte matrix staan relatief marktaandeel (horizontaal) en marktgroei (verticaal) tegenover elkaar.Het leidt tot een 2x2 matrix. Bij marktgroei wordt onderscheid gemaakt tussen "hoog" en "laag". Wat hoog is, wordt bepaald door de situatie op de markt.
De uitgebreide versie onderscheidt ook negatieve groei, waardoor er een 2x3 matrix ontstaat.
In de onderste twee cellen staan dan de karakteristieken war horse (relatief hoog marktaandeel) en dodo (laag marktaandeel. Hieronder een afbeelding van de BCG-matrix met strategieën.

Soms komen producten vanuit een negatieve groei weer tot positieve groei. De lp is een voorbeeld van zo'n product. In 2011 is de afzet van de "zwarte schijf" in Nederland met 30% gestegen ten opzichte van 2010. Vooral jongeren omarmden het product. Wie had dat vijf jaar geleden kunnen bedenken.
De eerste lp die ik kocht was Meddle van Pink Floyd. We schrijven het jaar 1973.

Ikari

Zaterdagochtend 8 uur. De vierwekelijkse knipbeurt bij mijn kapper Arjan. Bij een kopje koffie lossen we de wereldproblemen op en praten we over business. Als een jonge god kom ik daarna weer buiten, bewonderend nagekeken door de dames in de buurt.
Vandaag ging het gesprek tussen Arjan en mij over Ikari: nu nog een onbekend merk voor velen. Maar volgens Arjan, ook eigenaar van een aantal kapsalons, binnenkort een wereldmerk in Nederland.
Ikari voorziet in de behoefte van eeuwige jeugd. Op die behoefte speelt de cosmeticabranche in. Meestal worden de producten via dure reclamecampagnes aangeprezen, door prachtige modellen. In de tekst bij de producten worden vele nietszeggende termen gebruikt, met een hint naar de medische wetenschap.
Ikari doet het anders. Niet een model is het uitgangspunt, maar de consument. Deze ondergaat een huidanalyse en krijgt op basis daarvan te weten welke producten uit het assortiment voor diens huid het beste zijn. De consument krijgt daarbij een behandelplan op maat, zodat duidelijk is welk product wanneer moet worden gebruikt.

http://www.youtube.com/watch?v=obHoiA9mTIQ

De distributie van Ikari is exclusief: de distributeur bepaalt welke salons de producten mogen verkopen en stelt daarbij aanvullende eisen. Zo verplicht de salon zich om alleen gebruik te maken van producten van Ikari.
De opdracht voor Ikari is om salons te vinden die deze uitdaging wensen aan te gaan. Wie durft de stap aan om het assortiment volledig op een merk te richten, een merk dat bij consumenten nog niet bekend is? Dat vereist durf en risico. Maar zijn dat niet twee belangrijke kenmerken van ondernemen?

Het merk Ikari is trouwens een fantasienaam en niet uniek. Er bestaat ook een Nintendo game Ikari warriors. De kans dat consumenten hierdoor in verwarring raken, is niet erg groot.

Arjan stapt vol vertrouwen de wereld van Ikari in. Voor hem te hopen dat het een succes wordt. Voor mij het risico dat ik op zoek moet naar een andere kapper. Gelukkig hebben Kelly en Brenda, twee medewerkers van Arjan, al getoond dat ook zij mij de eeuwige jeugd kunnen bezorgen.

De confrontatiematrix

Het maken van een SWOT is nooit een doel, maar een middel om strategische opties te bedenken waaruit er dan een wordt gekozen om uit te voeren.
Het werkt als volgt.
Formuleer de sterktes en nummer ze als S1, S2, S3 etc.
Formuleer de zwaktes en numm ze als W1, W2, W3 etc.
Doe hetzelfde voor de kansen en bedreigingen: O1, O2,... T1, T2 ...

Pak S1 en combineer die met O1: welke mogelijke actie kan je daarbij bedenken? Brainstorm daarover met een groep experts.
Je combineert elke sterkte met elke kans en met elke bedreiging; ook elke zwakte combineer je met elke kans en bedreiging.
Het leidt tot een groot aantal opties, waaruit de beste wordt gekozen.
Veel werk, maar wel als resultaat een doordachte aanpak door de ondeneming.

http://www.voorbeeldvinden.nl/confrontatiematrix/

Behoefte aan producten

Steve Jobs, de recent overleden CEO van Apple, was geen voorstander van marktonderzoeken. Hij vond dat mensen niet weten wat ze willen en dat Apple dat wel weet. Het lijkt erop dat Steve gelijk had.

Mensen hebben veel behoeften en producten moeten ervoor zorgen dat aan de behoefte wordt voldaan. Niemand heef behoefe aan een auto, maar aan een manier om jezelf te kunnen verplaatsen van A naar B. De behoefte aan privacy, flexibiliteit en verplaatsen heeft geleid tot het product auto.
In marketingboeken wordt vaak het voorbeeld van de boormachine gebruikt. De behoefte is een gat in de muur te kunnen maken.

Er zijn ook behoeften waar nog geen producten voor zijn: de behoefte om gezond te blijven, om te leren zonder te hoeven studeren, als mens te kunnen vliegen. Als je voor zo'n behoefte een product kunt ontwikkelen, heb je het gat in de markt gevonden.

FIAT bakt ze bruin

Merken zijn belangrijk, omdat je daaraan een product kunt herkennen.
Het vinden van een goede naam is een lastig karwei, omdat de gebruikte naam nog niet geregistreerd mag zijn door een andere onderneming. Bij internationale ambities moet de naam ook nog eens in geen enkele taal negatieve associaties oproepen.
FIAT bracht in 1986 de Croma op de markt. De reputatie van FIAT was toen net al te best: "de auto's roesten al in de folder". Om dan een auto te dopen met de naam van een product dat vlees bruin bakt, is geen slimme zet. Omdat de Nederlandse afzetmarkt klein was, heeft de Italiaanse autofrbrikant de naam zo gelaten. Een succes is de Croma in Nederland niet geworden...

De eerste les

Vandaag was de eerste bijeenkomst voor deeltijdstudenten jaar 2 voor Marketing 1. We waren met 17 mensen, 16 studenten en ik.
Welkom voor Kirsten, Carolien, Bennie, Tim, Henk, Gerard, Peter, Nadine, Mervin, Ronald, Jan Bart, Joris, Monique, Bjorn, Peter, Frank. (En nu maar hopen dat ik alle namen goed heb geschreven.)
Aandachtspunten vandaag: wat is marketing, brand value, wat zijn behoeften, van productie- naar maatschappelijk marketingconcept, wat zijn invloeden van de omgeving op de onderneming (Porter), moeite die het kost om op te vallen.

Marketing op scholen

Marketing wordt in het onderwijs steeds belangrijker. Scholen beconcurreren elkaar op vele terreinen. Ze willen zich allemaal onderscheiden: termen als entreprenasium, technasium, topsportklas en tto zijn ingeburgerd. Hoe zou het met het gewone onderwijs gaan?

De boze buitenwereld

De externe analyse maken van een onderneming (gegeven een doelstelling) is een stuk eenvoudiger dan de interne analyse. Marktontwikkelingen zijn via desk research te vinden. En het is een stuk minder confronterend om de kansen en bedreigingen op te stellen.

http://www.verenigdedoordenkcompagnie.nl/